Gewenst Gedrag
Met een duidelijke gedragscode en bijbehorend protocol ongewenste omgangsvormen en integriteit draagt u bij aan een prettige en sociaal veilige werkomgeving. Zo weet iedere medewerker wat de norm is, wat acceptabel is en wat niet en hoe de procedure loopt wanneer er sprake is van een incident.
VP-Nederland biedt hulpmiddelen en expertise om u te helpen bij het realiseren van een gezonde en veilige omgeving. Een omgeving waar uw medewerkers zich goed voelen, zodat het risico op ziekteverzuim vermindert en zij het beste uit zichzelf kunnen halen.
Van morele tot wettelijke verplichting
Niet-integer en ongewenst gedrag komen helaas voor. Als organisatie heeft u niet alleen een morele, maar ook de wettelijke verplichting om niet-integer en ongewenst gedrag te voorkomen en aan te pakken.
Ongewenst gedrag is gedrag waarbij persoonlijke grenzen worden overschreden. Wanneer hiervan sprake is, hangt af van de context en van de beleving. Juist dat subjectieve aspect maakt het lastig: het is niet altijd duidelijk waar een persoonlijke grens ligt.
Niet-integer handelen gaat over strafbare feiten, zoals diefstal, verduistering, fraude en omkoping, maar ook over belangenverstrengeling, misbruik van bevoegdheden en lekken van informatie.
Integer Gedrag
Integer gedrag houdt in dat een medewerker zijn functie goed en zorgvuldig uitvoert met respect voor de geldende normen en waarden in de organisatie. Het gaat hierbij om eerlijk en betrouwbaar handelen.
Uit onderzoek blijkt dat gemiddeld 5% van de omzet verdwijnt door integriteitskwesties zoals fraude en diefstal. Ook belangenverstrengeling, omkoping en het schenden van vertrouwelijke informatie valt onder integriteitschending.
Het is belangrijk om integriteit binnen de organisatie te waarborgen, omdat dit medewerkers een veilig en vertrouwd gevoel geeft. Om dit te bereiken hebben wij afspraken over integriteit opgenomen in de gedragscode. Deze code geeft houvast bij het maken van afwegingen en nemen van beslissingen, zodat medewerkers integer handelen en rekening houden met de geldende regels en verantwoordelijkheden.
Vormen van grensoverschrijdend gedrag
Pesten komt vaak voor en is niet altijd merkbaar. Uit onderzoek van CNV blijkt dat meer dan 2 miljoen werknemers in Nederland worden gepest op de werkvloer. Een kwart van alle werkenden (26%) heeft weleens te maken gehad met treiteren, roddelen, uitlachen of ander vervelend gedrag. Bijna 1 op de 5 medewerkers stelt dat de sfeer op de werkvloer slechter is geworden na de coronacrisis. Vrouwen en mannen komen vrijwel even vaak in aanraking met pesten.
Er is sprake van discriminatie wanneer mensen anders worden behandeld, achtergesteld of uitgesloten op basis van (persoonlijke) kenmerken. Denk aan afkomst, geslacht, seksuele of politieke voorkeur, leeftijd, handicap of chronische aandoening, arbeidsrelatie, soort contract(deeltijd of fulltime, vast of tijdelijk), burgerlijke staat, nationaliteit, godsdienst of levensbeschouwing. Ook het maken van foute grappen, kleinerende of kwetsende opmerkingen kunnen vallen onder discriminatie.
Discrimineren is bij wet verboden. Het is ongeoorloofd en ongewenst, beïnvloedt de werksfeer negatief en kan het imago van de organisatie schaden.
Van de werkenden in Nederland krijgt 8% te maken met discriminatie. Medewerkers worden voornamelijk gediscrimineerd op afkomst, leeftijd en nationaliteit.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag is iedere vorm van seksuele intimidatie (online en offline) en seksueel contact, die door de persoon aan wie het gericht is als ongewenst, intimiderend, storend, choquerend en/of vernederend wordt ervaren.
Seksueel getinte opmerkingen, berichten, gebaren en handelingen zijn vormen van seksuele intimidatie. Dit kan verbaal, non-verbaal en fysiek contact zijn; bijvoorbeeld aanraken, vastpakken, zoenen, aanranding, verkrachting en ook ongewenste seksueel getinte grappen, intieme vragen, gluren, stalken en het versturen van seksuele afbeeldingen.
Uit onderzoek van CNV (juni 2022) blijkt dat 30% van de werkende vrouwen te maken heeft gehad met aanranding of een andere fysieke vorm van seksuele intimidatie op de werkvloer. 61% van de vrouwen heeft seksueel getinte opmerkingen gekregen van collega’s; bij de mannen is dit 18%. Ruim een kwart van degenen die te maken hebben gehad met seksuele intimidatie, weet niet waar ze terecht kunnen met hun klachten.
Een groot deel van deze groep heeft de seksuele intimidatie niet op de werkvloer besproken en geeft aan dat dit onderwerp überhaupt niet goed bespreekbaar is in de organisatie. Helaas bleek uit het onderzoek dat 41% niet naar een vertrouwenspersoon gaat, nadat er sprake is geweest van seksuele intimidatie.
Agressie en geweld zijn in de Arbowet opgenomen onder psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Werkgevers zijn op grond van deze wet verplicht een beleid te voeren dat erop gericht is om agressie en geweld op de werkvloer te voorkomen.
Er zijn 3 vormen van agressie:
1. Verbale agressie: bijvoorbeeld schelden, schreeuwen of zeer fel in discussie gaan. Ook discriminerende opmerkingen vallen hieronder;
2. Fysieke agressie: bijvoorbeeld schoppen, duwen, slaan, spugen, vernielen of beroven;
3. Psychische agressie: bijvoorbeeld iemand verbaal of schriftelijk bedreigen, chanteren of vernederen.
Verbale, fysieke en psychische agressie kunnen leiden tot gezondheidsklachten, denk hierbij o.a. aan angstgevoelens en slaapproblemen. Daardoor bestaat het risico dat een medewerker zich (langdurig) ziek meldt. Een ziekmelding kan voorkomen worden als de medewerker in een vroeg stadium naar een vertrouwenspersoon gaat of het probleem bespreekbaar maakt binnen de organisatie.
Wet bescherming klokkenluiders (Wbk)
Als u meer dan 50 medewerkers in dienst heeft, moet u een meldprocedure hebben om te voldoen aan de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk). Behalve de medewerkers die bij u in dienst zijn, tellen ook uitzendkrachten, vrijwilligers en stagiairs mee die een vergoeding ontvangen.
Voor een aantal werkgevers met minder dan 50 werknemers geldt dat ook zij een interne meldregeling moeten hebben die voldoet aan de Wet bescherming klokkenluiders. Het gaat om organisaties die werkzaam zijn op het gebied van financiële diensten, producten en markten, het voorkomen van witwassen van gelden terrorismefinanciering, burgerluchtvaart, maritieme arbeid en havenstaatcontrole, en op het gebied van offshore olie- en gasactiviteiten.
De Wbk heeft tot doel om medewerkers te beschermen die melding maken van een misstand op de werkvloer. Het versterkt de rechtspositie van klokkenluidersdoor bescherming te bieden tegen negatieve gevolgen van de melding, zoals ontslag of intimidatie.
Bij een Basic en Premium abonnement verzorgen wij deze meldprocedure, zodat die voldoet aan de wettelijke eisen.
.avif)
Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E)
Organisaties met minimaal 1 medewerker in dienst zijn volgens de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) verplicht een arbobeleid te voeren dat zoveel mogelijk gericht is op optimale arbeidsomstandigheden. Het opstellen van een Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) is een belangrijk onderdeel hiervan. Met een RI&E worden de arbeidsrisico's in kaart gebracht. Vervolgens moet er een plan van aanpak worden gemaakt om deze risico's te verminderen.
Voor het niet hebben van een RI&E kunt u een boete krijgen. Sinds 2021 wordt er vaker en strenger gecontroleerd door de Nederlandse Arbeidsinspectie.
Met het opstellen van een RI&E neemt een organisatie verantwoordelijkheid voor de veiligheid en gezondheid van haar medewerkers. Daarnaast voorkomt of vermindert het opstellen van een RI&E de aansprakelijkheid voor eventuele schade als gevolg van arbeidsongevallen of beroepsziekten.
Onderdeel van de RI&E is de psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Bij zowel een Basic als Premium abonnement verzorgen wij een document om ervoor te zorgen dat u aan de vereisten van dit onderdeel voldoet. Daarnaast kunt u gebruikmaken van onze gecertificeerde deskundigen om een volledige RI&E voor u te verzorgen.
Organisaties met meer dan 25 medewerkers moeten hun RI&E laten beoordelen door een gecertificeerde arbeidskerndeskundige of arbodienst.